ΚΑΤΩΤΑΤΟΣ ΜΙΣΘΟΣ 2024

ΚΑΤΩΤΑΤΟΣ ΜΙΣΘΟΣ 2024

Η νέα ευρωπαϊκή οδηγία για τους κατώτατους μισθούς αποτελεί ένα καθοριστικό βήμα προς την ενίσχυση της οικονομικής ασφάλειας των εργαζομένων και την κοινωνική δικαιοσύνη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στοχεύοντας στον καθορισμό ενός ελάχιστου επιπέδου αμοιβών, η οδηγία αυτή προβλέπει ότι ο κατώτατος μισθός θα πρέπει να είναι τουλάχιστον το 60% του ακαθάριστου μέσου μισθού κάθε χώρας. Επιπλέον, εισάγει την απαίτηση για τακτικές αναθεωρήσεις των κατώτατων μισθών, ώστε να διασφαλιστεί ότι παραμένουν επίκαιροι και ανταποκρίνονται στις οικονομικές συνθήκες.

Το πλαίσιο της νέας οδηγίας

Η εφαρμογή της οδηγίας αυτής είναι προγραμματισμένη για τον Νοέμβριο του 2024, και σηματοδοτεί μία από τις πιο σημαντικές προσπάθειες της ΕΕ για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πολιτών της. Οι κατώτατοι μισθοί αποτελούν ουσιαστικό μέσο για την καταπολέμηση της φτώχειας και τη διασφάλιση ενός αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου. Η νέα αυτή οδηγία αποσκοπεί στη δημιουργία ενός πλαισίου που θα εξασφαλίζει ότι κανένας εργαζόμενος δεν θα παραμένει κάτω από το ελάχιστο εισόδημα που απαιτείται για να ζήσει αξιοπρεπώς.

Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, το ποσοστό των εργαζομένων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό ξεπερνά το 10%. Αυτή η αναλογία αναδεικνύει τη σημαντικότητα των κατώτατων μισθών ως μέσο κοινωνικής προστασίας. Η διασφάλιση επαρκών κατώτατων μισθών αποτελεί βασικό στόχο για την αποτροπή της φτώχειας εντός της εργασίας, ενώ προωθεί την οικονομική σταθερότητα.

Οι αλλαγές στους κατώτατους μισθούς

Η ετήσια ανασκόπηση του 2024 για τους κατώτατους μισθούς, όπως παρουσιάζεται στην έρευνα της Eurofound, καταγράφει σημαντικές αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς σε πολλές χώρες της ΕΕ τα τελευταία δύο χρόνια. Το 2023 και το 2024, πολλές χώρες προχώρησαν σε σημαντικές αυξήσεις, καθώς ο πληθωρισμός και η οικονομική αβεβαιότητα οδήγησαν στην ανάγκη προστασίας της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων. Η Πολωνία, για παράδειγμα, κατέγραψε αύξηση 21,5% στον κατώτατο μισθό της, ενώ η Βουλγαρία σημείωσε άνοδο 19,6%. Η ΕΕ υπήρξε καταλυτικός παράγοντας για αυτές τις αλλαγές, καθώς η νέα οδηγία ωθεί τα κράτη-μέλη να συνδέσουν τους κατώτατους μισθούς με συγκεκριμένα ποσοστά του μέσου ή διάμεσου μισθού.

Αξιοσημείωτο είναι ότι 22 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ διαθέτουν εθνικό κατώτατο μισθό, με τις χώρες όπως η Δανία, η Ιταλία, η Φινλανδία, η Σουηδία και η Αυστρία να μην έχουν θεσμοθετημένο κατώτατο μισθό. Αντίστοιχα, χώρες όπως η Κύπρος, που εισήγαγε κατώτατο μισθό το 2023, κάνουν βήματα προς την κατεύθυνση της διασφάλισης ενός αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου για τους εργαζομένους τους.

Οι διακυμάνσεις στους κατώτατους μισθούς
Οι διακυμάνσεις στους κατώτατους μισθούς μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ είναι σημαντικές, με τους μηνιαίους μικτούς κατώτατους μισθούς να κυμαίνονται από 477 ευρώ στη Βουλγαρία έως 2.571 ευρώ στο Λουξεμβούργο. Ενώ χώρες όπως το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία, η Γερμανία και η Ολλανδία έχουν μισθούς άνω των 2.000 ευρώ, άλλες χώρες, κυρίως από την Ανατολική Ευρώπη, βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα.

Οι διακυμάνσεις αυτές μειώνονται όταν λαμβάνεται υπόψη η Μονάδα Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ), που παρέχει μια δικαιότερη σύγκριση. Με βάση τη ΜΑΔ, ο κατώτατος μισθός στη Γερμανία φτάνει τα 1.883 ευρώ, ενώ στη Βουλγαρία παραμένει πολύ χαμηλότερος. Αυτό δείχνει τη σημασία της προσαρμογής των κατώτατων μισθών ανάλογα με το κόστος διαβίωσης, ώστε να αντικατοπτρίζεται η πραγματική αγοραστική δύναμη των εργαζομένων.

Η σημασία της τακτικής αναπροσαρμογής

Η νέα οδηγία της ΕΕ δίνει έμφαση στην ανάγκη τακτικών αναπροσαρμογών των κατώτατων μισθών, καθώς οι πραγματικοί κατώτατοι μισθοί μειώθηκαν σε πολλές χώρες κατά τη διάρκεια του υψηλού πληθωρισμού του 2022. Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) έχει υπογραμμίσει τη σημασία της τακτικής προσαρμογής για την προστασία των εργαζομένων, ειδικά των χαμηλόμισθων. Η έρευνα της Eurofound αναφέρει ότι οι περισσότερες χώρες της ΕΕ έχουν αρχίσει να συνδέουν τους κατώτατους μισθούς με τον μέσο ή διάμεσο μισθό, γεγονός που συμβάλλει στην εξασφάλιση δικαιότερων αμοιβών. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει η ανάγκη για επιπλέον ανάλυση σχετικά με το κατά πόσο αυτά τα μέτρα διασφαλίζουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.

Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, οι εθνικές κυβερνήσεις, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, πρέπει να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις και να καθορίζουν τον κατώτατο μισθό με γνώμονα το πραγματικό κόστος διαβίωσης και την εργασιακή παραγωγικότητα. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις πρέπει επίσης να ενισχυθούν, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι κατώτατοι μισθοί ανταποκρίνονται στις ανάγκες των εργαζομένων και στις εξελίξεις της αγοράς εργασίας.

Οικονομικές επιπτώσεις και κοινωνικά οφέλη

Οι κατώτατοι μισθοί δεν αφορούν μόνο την οικονομική επιβίωση των εργαζομένων, αλλά και τη συνολική οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Οι αυξήσεις των μισθών ενισχύουν την αγοραστική δύναμη, η οποία με τη σειρά της τροφοδοτεί την οικονομία μέσω της αύξησης της κατανάλωσης. Σημαντικό είναι επίσης ότι η καταπολέμηση της φτώχειας μέσω των κατώτατων μισθών μειώνει τις κοινωνικές ανισότητες και ενισχύει τη συνοχή της κοινωνίας.

Επιπλέον, η μείωση της ανισότητας στην αμοιβή των φύλων είναι ένας από τους βασικούς στόχους της νέας οδηγίας, καθώς οι γυναίκες αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό των χαμηλόμισθων εργαζομένων. Η αύξηση των κατώτατων μισθών θα βοηθήσει να μειωθεί το χάσμα των αμοιβών μεταξύ των φύλων, προάγοντας τη μεγαλύτερη ισότητα στον εργασιακό χώρο.

Συμπεράσματα

Η νέα οδηγία της ΕΕ για τους κατώτατους μισθούς αποτελεί μια σημαντική κίνηση προς τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Καθώς τα κράτη-μέλη προετοιμάζονται να την ενσωματώσουν στη νομοθεσία τους, αναμένεται να ενισχυθεί η κοινωνική δικαιοσύνη και η οικονομική σταθερότητα. Η τακτική αναπροσαρμογή των μισθών, η ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων θα είναι καθοριστικά στοιχεία για την επιτυχία της οδηγίας αυτής. Με την εφαρμογή αυτών των μέτρων, η ΕΕ κάνει ένα σημαντικό βήμα προς την προστασία των πιο ευάλωτων εργαζομένων, εξασφαλίζοντας ότι η οικονομική ανάπτυξη θα είναι δίκαιη και συμπεριληπτική.

Source: Minimum wages in 2024